Zamach stanu w Etiopii 1974 roku, klęska komunizmu i początek ery Derg

Zamach stanu w Etiopii 1974 roku, klęska komunizmu i początek ery Derg

Rok 1974 przyniósł Etiopii wielkie потрясения. Chociaż była to kraina bogata w kulturę, historię i naturalne zasoby, jej społeczeństwo borykało się z głębokimi nierównościami społecznymi i politycznymi. Cesarz Haile Selassie I, który rządził Etiopią przez ponad 40 lat, stał się symbolem stagnacji i autokratycznych rządów.

Narastająca frustracja społeczeństwa w połączeniu z kryzysem gospodarczym stworzyła podatny grunt dla radykalnych zmian. 12 września 1974 roku grupa wojskowych, znana jako Derg (Radziecki Wojskowy Komitet Rządzący), dokonała zamachu stanu i obaliła cesarza Haile Selassie I.

Przyczyny Zamachu Stanu

Zamach stanu w Etiopii był wynikiem złożonego zjawiska, które obejmowało:

  • Głębokie nierówności społeczne: W Etiopii istniała ogromna przepaść między bogatą elitą a masami ludowymi żyjącymi w ubóstwie.

  • Nieudolny rząd cesarski: Rządy Haile Selassie I, choć początkowo popularne, stały się autokratyczne i korupcyjne, ignorując potrzeby społeczeństwa.

  • Kryzys gospodarczy: Etiopia doświadczała poważnych problemów ekonomicznych, takich jak susza i inflacja, które pogarszały warunki życia dla większości obywateli.

  • Wzrost nacjonalizmu: Młodzi żołnierze, którzy tworzyli Derg, byli głęboko zaniepokojeni nierównościami społecznymi i aspirowali do radykalnej zmiany politycznej.

  • Wpływ idei komunistycznych: Ideologie marksistowskie zdobywały popularność w Afryce, oferując alternatywę dla kolonialnych systemów rządzenia.

Konsekwencje Zamachu Stanu

Zamach stanu 1974 roku miał daleko idące konsekwencje dla Etiopii.

  • Obalenie monarchii: Haile Selassie I, ostatni cesarz Etiopii, został zdetronizowany i umieszczony pod ścisłą kontrolą. Zmarł w 1975 roku.

  • Wprowadzenie reżimu komunistycznego: Derg ogłosił utworzenie Socjalistycznej Republiki Etiopii i wprowadził radykalne zmiany polityczne i społeczne, takie jak kolektywizacja rolnictwa i nacjonalizacja przemysłu.

  • Wojna domowa w Erytrei: Zamach stanu przyczynił się do wybuchu wojny domowej w Erytrei, która walczyła o niepodległość od Etiopii.

  • Głód w latach 80.: Polityka Derg doprowadziła do poważnego kryzysu gospodarczego i żywnościowego, który dotknął miliony Etiopczyków.

Okres rządów Derg: Sukcesy i Porażki

Rządy Derg były burzliwe i kontrowersyjne. Chociaż wprowadzono pewne reformy społeczne, takie jak promocja edukacji i opieki zdrowotnej, reżim był również odpowiedzialny za liczne nadużycia i represje:

  • Czerwony Terror: W latach 1976-1978 Derg przeprowadził brutalną kampanię terroru skierowaną przeciwko opozycjonistom, intelektualistom i przedstawicielom dawnych elit.
  • Kolektywizacja rolnictwa: Polityka kolektywizacji doprowadziła do spadku produkcji rolnej i pogłębiła kryzys żywnościowy.

Upadek Derg

W 1991 roku Front Wyzwolenia Ludowego Tigraj (TPLF) pokonał Derg, kończąc 17 lat komunistycznej dyktatury w Etiopii. Po upadku Derg nastąpiła nowa era w historii Etiopii, z nową konstytucją, decentralizacją władzy i przejściem do demokracji parlamentarnej.

Zamach stanu 1974 roku pozostawił trwały ślad w etiopskiej historii. Podkreślił kruchość instytucji demokratycznych, ale także siłę ludowych aspiracji do sprawiedliwości społecznej i równości. Etiopia wciąż zmaga się z wyzwaniami związanymi ze stabilnością polityczną, rozwojem gospodarczym i jednością narodową.

Okres Wydarzenia
1974 Zamach stanu przeprowadzony przez Derg, obalenie cesarza Haile Selassie I
1975-1977 Czerwony Terror, brutalna kampania represji przeciwko opozycji
1978-1984 Kolektywizacja rolnictwa, pogłębianie kryzysu gospodarczego
1984-1991 Wojna domowa w Erytrei
Sukcesy Derg Porażki Derg
Uczciwość edukacji i opieki zdrowotnej Czerwony Terror i brutalne represje
Promowanie praw kobiet Kolektywizacja rolnictwa i pogorszenie sytuacji gospodarczej

Zamach stanu w Etiopii w 1974 roku to złożone wydarzenie historyczne, które wywarło głęboki wpływ na losy kraju. W jego analizie należy uwzględnić zarówno kontekst polityczny i społeczny epoki, jak również konsekwencje działań Derg. Chociaż reżim komunistyczny przyniosł pewne pozytywne zmiany, takie jak promocja edukacji i opieki zdrowotnej, był także odpowiedzialny za liczne nadużycia i represje. Zamach stanu w Etiopii stanowi ważną lekcję o kruchości instytucji demokratycznych i trudnościach transformacji społecznych.